3. 12. 2016: Русины підпорили актівістів проти здобываню ропы і ґазу
В суботу 3. децембрa 2016 в Пряшові проходило 20-те засїданя Округлого стола Русинів Словеньска (ОСРС). Платформа міджі собов привітала Крістіну Мойжішову із Розгласу і телевізії Словеньска (РТВС) і так само актівістів, котры розбігли петіцію „Nevŕtajte! Chceme žiť v zdravej krajine“ (Не вертийте! Хочеме жыти в здоровій країні).
20-те засїданя ОСРС належало головно двом важным пунктам, ку котрым собі Русины запросили гостів. Тым першым было оцїнёваня ставу русиньского высыланя в рамках Народностно-етнічного высыланя (НЕВ) Радіа Патрія в Кошыцях. О тій темі представителї ОСРС діскутовали з тім лідром НЕВ Крістінов Мойжішовов.
Мойжішова на засїданю інформовала о резултатах за остатнї два рокы, як і о планах на рік 2017. ОСРС позітівно оцїнює нароснутя річной дотації минут присвяченых про русиньске высыланя, як і заведжіня новых проґрамів заміряных на обчаньску публіцістіку, котры мають у слухачів позітівны одозвы, ці піднятя професіоналности обсягу проґрамів, што є позітівным вкладом Крістіны Мойжішовой од єй наступлїня до функції тім лідра НЕВ. На другім боцї платформа выразила неспокійность з тым, же русиньска редакція НЕВ на основі недостатку фінанцій перестала з выраблянём літературно-драматічных проґрамів. РТВС была єдинов інштітуціов, в рамках котрой могли Русины вырабляти літературно-драматічны проґрамы і тым презентовати свою сучасну літературну творчость.
За порядком другым важным пунктом было познакомлїня ся з проблематіков актівностей компанії Alpine Oil and Gas s.r.o. в селах на северовыходї Словакії. О тій проблематіцї на засїданю ОСРС інформовали членове петічного выбору петіції „Nevŕtajte! Chceme žiť v zdravej krajine,“ Владимір Ферко і Роланд Ноґа.
Округлый стіл Русинів Словеньска по познакомлїню ся зо вшыткыма справами, котры актівісты на засїданю одпрезентовали, підпорює петіцію „Nevŕtajte! Chceme žiť v zdravej krajine“ і протестує проти порушованю властницкых прав жытелїв у повязаню з бадательскыма верчінями і проти огрожованю жывотного оточіня. Платформа собі усвідомлює, же ропа і ґаз суть комодіты, котры хоснуєме вшыткы, но не може быти согласна зо способом, якым ся компанія Alpine Oil and Gas s.r.o. справує ку властникам фундушів, як суть порушованы їх права і як ся на то державны орґаны тихо смотрять, хоць суть права людей, котрых ся то дотулять, ґарантованы Уставов Словацькой републікы. ОСРС так само не може быти согласный з тым, жебы были замовчованы факты о можливых різіках пошкоджідня жывотного оточіня, котре бы ся не дало навернути, в тых селах, што може запричінити неможность жыти в тых селах.
Русины так само припоминають, же русиньскы села уж в історії были жертвов проєктів, котры запричінили примушене заникнутя тых сел. Такым проєктом было будованя водной переграды Старина ці вытворїня Воєньской области Яворина. Днесь суть міджі селами, в котрых ся мають робити бадательскы верчіня, знова і русиньскы села. ОСРС бы привітав, кібы до реґіону северовыходной Словакії были забеспечены інвестіції, котры бы в тім краю дали людям роботу, а не інвестіції, котры їх з нёго будуть выганяти, як ся то може стати при пошкоджіню жывотного оточіня.
ОСРС так само повірив членів Выбору про народностны меншыны і етнічны ґрупы Рады влады Словацькой републікы про людьскы права, народностны меншыны і родову рівность Яна Липиньского і Мілана Піліпа їднати з міністром културы односно рїшіня русиньскых збірок, котры ся находять в Словацькім народнім музею – Музею україньской културы во Свіднику, котры суть презентованы як україньскы збіркы.
Петро Медвідь, говорця ОСРС
Веце інформацій: www.okruhly-stol.sk
